In Nederlander in Colombia laten we Nederlanders aan het woord die geëmigreerd zijn naar Colombia en daar inmiddels hun ‘pan’ verdienen. We spreken met hen over hun passie en liefde voor Colombia en stellen ze onder andere de vraag waarom zij gekozen hebben voor Colombia. In deze editie spreken we met Heidi. Welkom bij Nederlander in Colombia deel 46.
– Samenstelling: Luis Ernesto van Baren (LinkedIn)
Wat is jouw naam en woonplaats?
‘Heidi Berkel, Cartagena de Indias’
Wat doe je om jouw ‘pan’ te verdienen?
‘Ik werk vanuit huis voor een Duitse exportonderneming in grondstoffen. Hiernaast geef ik historische rondwandelingen in het koloniale centrum van Cartagena aan Nederlandse reizigers, waarin ik de geschiedenis van de stad vanuit een Europees perspectief belicht terwijl we de mooiste plekjes van het centrum bekijken. Dit doe ik met heel veel plezier, onder andere voor de bemanning van KLM‘.
Hoe ben je in Colombia terecht gekomen?
‘Voor mijn werk bij een Nederlandse exportonderneming reisde ik regelmatig naar Colombia om klanten te bezoeken. Zo kwam ik in 2013 voor het eerst in Cartagena de Indias terecht en werd op slag verliefd op de stad. Ik verbleef in het Santa Clara hotel, een prachtig oud Clarissen klooster waar vandaag de dag een Sofitel in huist, en had een boek bij me van Gabriel García Márquez, getiteld ‘Over de liefde en andere duivels’. Pas toen ik het boek begon te lezen kwam ik er achter dat het verhaal zich voornamelijk afspeelt in precies dat Clarissen klooster, in de koloniale tijd.’
‘Ik las het boek ’s avonds bij kaarslicht in de kapel van de Clarissen die al sinds 1621 bestaat en werd helemaal één met het verhaal. Ik heb met het boek in de hand elk hoekje van het oude kloostergebouw besnuffeld, om te achterhalen hoe Márquez feiten met fictie verweeft, een heerlijke onderneming. Het is tot de dag van vandaag mijn favoriete plek in Cartagena.’
Waarom Colombia?
‘Tijdens een van mijn verblijven in Cartagena ontmoette ik mijn huidige vriend. Ik wilde graag een boek schrijven over de Atlantische kustregio van Colombia, er ontbrak in mijn ogen een goed literair reisverhaal over deze regio, en omdat ik zelf erg graag met een boek in de hand reis, had ik besloten dit gebrek zelf op te lossen. Ik had er al flink de vaart in, toen het idee van een documentaire werd geboren, en dan met name over de regio waar Gabriel García Márquez vandaan komt, de bananenzone van het Magdalena departement, waarin zijn geboortedorp Aracataca ligt.’
‘Met name zijn meesterwerk Honderd jaar eenzaamheid is gevuld met jeugdherinneringen die hij grotendeels in deze regio opgedaan heeft, het reizen door dit gebied is dan ook alsof je door het boek reist, dat is heel bijzonder. Ik zocht een cameraman om het beeldmateriaal voor de documentaire vast te leggen en een van de butlers van het Santa Clara hotel kende wel een geschikt persoon. Zo werd ik aan Miguel voorgesteld. De eerste afspraak die we hadden was tijdens een lunch thuis bij de broer van de in 2014 overleden grootmeester, Jaime Garcia Márquez en zijn vrouw Margarita. Zij zouden ons vergezellen op onze eerste trip naar Aracataca en omstreken, om het verhaal over het leven en de jeugd van hun broer en zwager te vertellen.’
Hoe heb je jouw partner leren kennen?
‘Het verhaal gaat nog verder, haha. Ik mocht een hele week bij hen logeren voordat we gezamenlijk op pad gingen. Miguel was zeer betrokken bij het project, elke keer als ik mijn verhaal deed voor de camera, telkens op een ander punt dat belangrijk is in de historie van de regio en het boek, stak hij zijn duim op als hij vond dat het goed ging, al verstond hij natuurlijk niets van het Nederlands, iets waar ik vreselijk om moest lachen, en dan konden we weer overnieuw beginnen. We stonden constant naar elkaar te glimlachen, zonder reden, we werden gewoon heel blij van elkaar, we hadden een enorme energetische klik en ik vond het heerlijk om in zijn nabijheid te verkeren. Zo hebben we vier reizen ondernomen naar deze regio, wiens geschiedenis samenhangt met de aanwezigheid van het Amerikaanse United Fruit Company die hier decennialang gevestigd was, en wiens aanwezigheid, hoe kan het ook anders, voorkomt in Honderd jaar eenzaamheid.’
‘Vandaag de dag kun je bij El prado de Sevilla nog steeds de oude huizen bezichtigen waar de buitenlandse medewerkers van de UFC gevestigd waren, met het vervallen zwembad, de oude landingsbaan, het clubhuis waar concerten en sociale avonden georganiseerd werden, echt waanzinnig interessant. Er is zelfs nog een huis waar ze alle meubels van de jaren 50 geconserveerd hebben, zelfs het kristal uit New York en de porseleinen borden met het logo van het Amerikaanse bananenbedrijf staan nog op tafel. Onze romance ontstond dus tussen de bananen, en zal voor altijd verbonden zijn met deze regio en de boeken van Gabo, zoals hij hier in Colombia liefkozend genoemd wordt. Thuisgekomen van deze onderneming was ik vreselijk onrustig, iets dat maar niet overging, ik kon niet meer terug in mijn leven van voorheen.’
En toen was je klaar in Nederland?
‘Het was voor mij een goed moment in mijn leven om een grote verandering door te voeren, dus ik heb mijn baan opgezegd, mijn huis verkocht, en ben voor een langer verblijf naar Colombia vertrokken. Ik wist echter toen nog niet hoe lang, ik vertrok in maart 2020 en bleek in een van de laatste vliegtuigen te zijn vertrokken voor de pandemie losbarstte. Toen het weer kon, ben ik eigenlijk alleen nog maar naar huis gegaan om mijn huis leeg te ruimen en wat spullen op te halen. Nu wonen we samen in het noorden van Cartagena en hebben we een prachtige zoon van twee jaar!’
Wat waren jouw verwachtingen en of vooroordelen voor je naar Colombia ging?
‘Ik had verwachtingen noch vooroordelen, alleen een immens gevoel voor avontuur. Ik heb me erg door mijn intuïtie laten leiden. Het was voor mij nogal een stap om na jaren van een stabiele woon/werksituatie in Nederland mijn baan en huis van de hand te doen en het onzekere tegemoet te gaan. Ik heb echter geen moment getwijfeld over de juistheid van deze stap’.
Hoe reageerden jouw naasten op jouw plannen?
‘Die reageerden heel gemengd. Mijn ouders vonden het vreselijk, gewoon omdat ik zo ver weg ging, en dan ook nog naar zo een onbekend land, met niet zo een beste naam. Anderen vonden het juist heel stoer. Mijn moeder is nogal een globetrotter en komt elk jaar ruim een maand op visite en mijn vader heeft zich er inmiddels ook wel mee verzoend. Mijn broer vindt het nog steeds maar niets en zegt regelmatig dat ik maar gewoon weer in Nederland moet komen wonen.’
In welk opzicht heeft Colombia jou verrast positief en negatief?
‘Positief door de lezerscultuur en literaire traditie, vooral in Bogota. Ik was in 2016 op de boekenbeurs in Bogota, en heb mijn ogen uitgekeken toen ik aankwam. Nederland was gastland en stond centraal, er waren verschillende Nederlandse schrijvers, waaronder Cees Nooteboom, waar ik groot liefhebber van ben. Ik had hem een dag van tevoren al gehoord en gesproken op de universiteit van La Javeriana waar hij geïnterviewd werd en wilde graag het interview op de boekenbeurs ook bijwonen. Ik zou die avond naar Nederland vliegen en had mijn koffers meegenomen in de taxi’.
‘Ik wilde ‘even’ het interview van Nooteboom bijwonen en meteen verder naar het vliegveld, maar toen we aankwamen stond er een enorme menigte te springen en te zingen rondom het gebouw waar de boekenbeurs gehouden werd. Het leek wel alsof er een grote popster verwacht werd, maar het bleek dat de kaartjes uitverkocht waren terwijl al die mensen nog naar binnen wilden, geweldig. Ik schrok want ik zag mijn bezoek al in rook op gaan. Maar ik ben via de militaire ingang naar binnen gekomen, waar ik gezegd heb dat ik Nederlandse was en met spoed naar binnen moest. Het interview met Nooteboom was geweldig, ik heb nog even met hem en zijn vrouw kunnen praten daarna én ik zat op tijd in het vliegtuig!’
Wat vind je het meest leuke, bizarre aan Colombia?
‘Het ongebreidelde optimisme van de Colombianen. Wat er ook gebeurt, je moet vooruit. Ook de humor, op straat en in de winkels, de grappen vliegen om je oren. Hier aan de kust hebben ze er zelfs een uitdrukking voor; ‘mamar gallo’, oftewel iemand in de maling nemen’.
Wat zijn de mindere kanten?
‘Het is onvermijdelijk om hier de veiligheidssituatie te noemen. Vergeleken met andere steden valt het in Cartagena allicht nog mee, maar ook hier worden steeds meer mensen opgelicht, overvallen, of gedrogeerd, waarna ze gedwongen worden geld op te nemen. Verder is het wel eens lastig dat het altijd zo warm is in Cartagena en dat je als buitenlander vaak veel duurder belast wordt voor onderhoud aan het huis, een biertje op het strand, of spullen in de winkel. Dat laat ik dus allemaal door mijn vriend regelen, dan krijgen we gewoon het ‘lokale tarief’ belast’.
Hoe reageert men op jou als buitenlander zijnde?
‘Veel mensen hier stellen zich vaak nederig op, ze behandelen me met ontzag. Iets dat onnodig en misplaatst is, maar moeilijk te vermijden. Er is in Cartagena een duidelijke scheiding zichtbaar tussen wit en zwart, een overblijfsel uit de koloniale tijd en het slavernijverleden. Racisme en discriminatie zijn aan de orde van de dag. Misschien dat dat ontzag voor buitenlanders hier nog uit voortvloeit. Ik vind het lastig om hier mee om te gaan, ik probeer maar gewoon zo vriendelijk mogelijk te zijn. Anderen bekijken me juist weer met wantrouwen of met nieuwsgierigheid. Onze hulp in de huishouding betrap ik er regelmatig op dat ze lange tijd naar me staat te staren, alsof ik buitenaards ben haha’.
Heb je wat kunnen zien van Colombia en wat vond je hierbij het mooist?
‘Ik heb vrij veel gezien, dankzij mijn vele reizen voor het werk, maar er valt nog heel veel te ontdekken! In mijn vrije tijd ben ik natuurfotograaf, samen met mijn vriend, en op onze fotoreizen hebben we de zona cafetera intensief bereisd en ook het gebied rondom Cali, ongelooflijk mooi en divers. We maken graag nachtwandelingen door de jungle op zoek naar slangen en kikkers. Lekker met kaplaarzen aan door de beken klossen, lamp op je voorhoofd geklemd, camera in de aanslag.’
‘Dat kan heel goed in San Cipriano, nabij Buenaventura. Daar kun je alleen komen door over een oud spoor te reizen per ‘brujita’. Dat zijn karretjes gemaakt met een brede plank op 4 wieltjes, aangedreven door een motorfiets. Een hele bijzondere ervaring. Foto’s die we hier gemaakt hebben kun je vinden op Instagram onder @holombia_photography‘.
Heb je contact met andere Nederlanders in Colombia?
‘Ja, we zijn met een handjevol Nederlanders in Cartagena en al lopen we de deur niet bij elkaar plat, we zoeken elkaar wel regelmatig op voor een kop koffie, er is altijd wel iemand die stroopwafels heeft. We doen ook wel uitstapjes zoals naar de botanische tuin, een boottochtje door de mangrovebossen van La Boquilla, naar San Basilio de Palenque of we wandelen door het historische centrum van de stad waarbij we honderduit over de geschiedenis praten. En af en toe lekker lunchen of naar het strand’.
Wat krijg je mee van het lokale nieuws, economie en politiek?
‘Er bestaat hier de lugubere gewoonte om alle geweldsdelicten met audiovisueel materiaal te ondersteunen; overvallen, moordpartijen, ongelukken waar doden bij vallen, je kunt het allemaal bekijken. Ik zie dat liever niet en beperk me tot het lezen van het economische nieuws van La Republica. Zo blijf ik op de hoogte van de economische ontwikkelingen, wat belangrijk is voor mijn werk. Ook luister ik naar de podcast van de in Bogota woonachtige Britse journalist Richard MColl, Colombia Calling.’
‘Hij behandelt de actuele zaken in Colombia, goed onderbouwd en zonder drama. Als Colombia in Nederland in het nieuws komt, zoals deze week door de weigering van president Petro de vliegtuigen met Colombiaanse immigranten die door Trump op militair transport terug naar Colombia werden gezet te laten landen, dan krijg ik van vrienden en familie altijd wel berichten’.
Heb je een favoriete drankje of snack/eten in Colombia?
‘Een garnalencocktail uit Cartagena is niet te versmaden. De saus wordt gemaakt van tomaat met koriander, limoen, pikante saus, rode ui en een beetje knoflook. En die eet je dan natuurlijk op een mooi dakterras met uitzicht op zee! Verder ben ik dol op fruit en dan ben je hier op de goede plek. Ik heb een stuk grond gekocht nabij Turbaco, dichtbij het woonhuis van mijn schoonfamilie. Hier verbouwt mijn schoonvader met zijn broers van alles. Die mannen zijn opgegroeid op het land en weten als geen ander hoe de grond maximaal te gebruiken zonder hem uit te putten. We hebben papaja’s, mango’s, kokosnoten, passiefruit, hibiscus, ananas, echt geweldig’.
Wat wil je andere mensen willen adviseren die willen emigreren naar Colombia?
‘Wees flexibel. Colombia is een heel bureaucratisch land, met vele wetten en regels, niets is makkelijk te regelen. De processen zijn uitgebreid en moeizaam. Zoek hulp van Nederlanders die al door het proces gegaan zijn. Ik kende niemand hier en moest opnieuw het wiel uitvinden, tot ik wat Nederlandse contacten kreeg die me konden helpen met het aanvragen van mijn verblijfsvergunning, het uitleggen van hoe een zorgverzekering te kiezen, de financiële afwikkeling van de koop van mijn huis.’
‘Ik snapte er af en toe niets meer van, het kan zo wollig zijn hier. De blog van Besabine heeft me ook veel duidelijkheid verschaft over deze zaken. En er is een Facebook groep genoemd Nederlanders in Colombia waar altijd wel iemand een antwoord op je vraag heeft’.
Heb je last van heimwee?
‘Ja, niet veel, maar ik ben echt een kind van Europa, gek op de geschiedenis, literatuur, kunst, architectuur, ik merk pas sinds mijn emigratie hoe stevig geworteld ik ben op mijn eigen continent. Het gaat heel lang goed maar dan opeens kan het me aanvliegen, dan ben ik alles wat ik normaal zo leuk vind hier opeens spuugzat en dan moet ik even terug naar huis. En als ik dan weer terug kom dan kan ik er wel weer een tijdje tegen aan. De Nederlanders die ik tijdens mijn wandelingen mag begeleiden en degene die hier wonen zorgen er ook voor dat ik in contact blijf met ‘mijn’ mensen, onze taal, onze gekke gewoontes, dat helpt me enorm om hier te kunnen leven’.
Wat mis je aan Nederland?
‘Mijn neefje Elias en nichtje Sienna, de kinderen van mijn broer. Ze zijn 8 en 2, ze groeien zo hard, ik mis zo veel, dat vind ik af en toe heel erg lastig. Verder de veiligheid, we zijn zo vrij in Nederland, we kunnen overal naar toe rijden, fietsen, lopen. Hier moet je je altijd afvragen of het mogelijk is in verband met de veiligheidsrisico’s, dat went maar moeilijk. En dus de Europese cultuur. Vanuit Nederland bereik je binnen maximaal 2 uur vliegen de beste operahuizen, de Romeinse ruïnes, de schilderijen van Bruegel, en dat gaat nu niet meer zo makkelijk. Maar daar krijg ik natuurlijk hele mooie ervaringen in Colombia voor terug en ik ben vastbesloten om tijdens mijn tijd hier het beste er uit te halen’.
Wat hoop je in Colombia te bewerkstelligen voor de toekomst?
‘Ik hoop dat mijn zoontje het beste van Colombia meekrijgt. Dat als we op een dag weer in Europa wonen dat hij prachtige herinneringen heeft aan zijn Colombiaanse jeugd. Ook wil ik graag mijn financiële toekomst veilig stellen door investeringen in vastgoed en depositierekeningen. Het rentepercentage ligt hier rond de 9 % dus het is hier wat makkelijker om je vermogen te laten groeien en een passief inkomen op te bouwen. Ook is het hier makkelijker om in onroerend goed te investeren vanwege de goede betalingsregelingen en lage instap. Verder hoop ik zo veel mogelijk van Colombia en het Latijns-Amerikaanse continent te kunnen zien.’
Dit was Nederlander in Colombia 46: Heidi. Lees hieronder de vorige edities.
Volg ons op social media!
Wil je niets missen? Krijg jij geen genoeg van Colombia? Volg ons dan via onderstaande kanalen. Wil je als eerste een notificatie op jouw telefoon krijgen? Stuur ons dan een bericht en jouw nummer wordt toegevoegd aan onze database.
* Met het doorgeven van jouw nummer ga je akkoord dat we je gratis berichten via Whatsapp sturen die te maken hebben met Colombiaans.nl, onze diensten, advertenties en producten.
Lees meer Nederlander in Colombia
»Nederlander in Colombia 45: Willem
»Nederlander in Colombia 44: Yino
»Nederlander in Colombia 43: Patrick
» Nederlander in Colombia 42: Robert
» Nederlander in Colombia 41: Wim
» Nederlander in Colombia 40: Peter
» Nederlander in Colombia 39: Henry
» Nederlander in Colombia 38: Heike
» Nederlander in Colombia 37: Hans
» Nederlander in Colombia 36: Erik
» Nederlander in Colombia 35: Floor
» Nederlander in Colombia 34: Alexander
» Nederlander in Colombia 33: Johanna
» Nederlander in Colombia 32: Anko
» Nederlander in Colombia 31: Andrea
» Nederlander in Colombia 30: Rosita
» Nederlander in Colombia 29: Rhonda
» Nederlander in Colombia 28: Kim
» Nederlander in Colombia 27: Esméé
» Nederlander in Colombia 26: Guillermo
» Nederlander in Colombia 25: Sabine
» Nederlander in Colombia 24: Elske
» Nederlander in Colombia 23: Juan Manuel
» Nederlander in Colombia 22: Eddy
» Nederlander in Colombia 21: Meghan
» Nederlander in Colombia 20: Tobias
» Nederlander in Colombia 19: Esther
» Nederlander in Colombia 18: Maarten
» Nederlander in Colombia 17: Daphne
» Nederlander in Colombia 16: Juan
» Nederlander in Colombia 15: Sabine
» Nederlander in Colombia 14: Bertjan
» Nederlander in Colombia 13: Wilco
» Nederlander in Colombia 12: Peter
» Nederlander in Colombia 11: Esmee
» Nederlander in Colombia 10: Conor
» Nederlander in Colombia 9: Pieter
» Nederlander in Colombia 8: Nathalie
» Nederlander in Colombia 7: Jan Willem
» Nederlander in Colombia 6: Anne Natalia
» Nederlander in Colombia 5: Daniel
» Nederlander in Colombia 4: Maite
» Nederlander in Colombia 3: Omega
» Nederlander in Colombia 2: Nico
» Nederlanders in Colombia 1: Fetze