Ook wij moesten hier even een nachtje over slapen, want dit onderwerp leent zich niet voor een te snelle reactie of content. Je hebt te maken met mensen en emoties dus moesten we het even op ons in laten werken. Wie afgelopen maandag naar Jinek heeft gekeken zag Barbara en Kristian vertellen over de fouten die het programma Spoorloos heeft gemaakt.
Beiden wilde (afzonderlijk) hun biologische familie laten zoeken maar werden gekoppeld aan verkeerde personen of kregen geen informatie. In het programma Kees van der Spek: Oplichters aangepakt werd gisteravond het verhaal van Barbara en Kristian uit de doeken gedaan. Er zouden zogenoemde criminele ‘fixers’ zijn die Spoorloos van verkeerde informatie voorzien in ruil voor geld. Morgen spreken wij met één van de gedupeerden maar stellen in dit artikel de vraag: Had Spoorloos foute gezinsherenigingen in Colombia kunnen voorkomen?
Kant kiezen
Wij willen dit gezegd hebben: Wij kiezen geen kant. Misschien toch wel, dat is de kant van de zoekende partij. Wij gunnen iedereen die de wens heeft zijn of haar biologische familie te vinden een gelukkige en veilig zoekresultaat. En wil je dit niet of nog niet, prima! Ieder zijn keus. Adoptie kent vele kanten en een ieder die geadopteerd is heeft positieve en / of negatieve verhalen. Wij geadopteerden helpen elkaar en respecteren ieders mening. Dit artikel is louter bedoeld ter informatie.
Was is er aan de hand?
Ieder Spoorloos-verhaal is net even anders. Kort door de bocht komt het er op neer dat een geadopteerde (Colombiaans geadopteerde in dit geval) bij Spoorloos een zoekwens neerlegt om biologische familie te vinden. Spoorloos pakt een dergelijke zaak wel of niet op en bij sommige zaken hebben zij totaal verkeerde informatie teruggegeven aan de zoekende geadopteerde.
Verkeerde familieleden werden aan de zoekende als biologische familie voorgesteld of de Spoorloos-redactie gaf aan dat het biologische familielid een nieuw leven was begonnen en niets met de zoekende te maken wilde hebben terwijl dit niet zo was. Dat zijn pijnlijke fouten die Kees van der Spek in zijn programma Oplichters aangepakt wilde ontrafelen. Een week of zes geleden ging Van der Spek met Barbara naar Colombia om onderzoek te doen om te proberen de ‘fixer’ te confronteren met zijn foutief gegeven informatie.
De uitzending Oplichters aangepakt
Gisteravond was dan de uitzending over een onderwerp dat begon in Jinek, gisteren nog even aangehaald werd in Khalid & Sophie en zelfs in Vandaag Inside.
Gisteren in de uitzending van Kees van der Spek Oplichters aangepakt hoorden we het complete verhaal van Kristian (zie afbeelding hierboven). Hij vond via Spoorloos zijn vermeende halfbroer en betaalde zelfs zijn schooljaar van een school dat niet bleek te bestaan. Barbara was ook op zoek naar haar biologische familie en kreeg een uitkomst.
Zij kreeg te horen dat haar biologische moeder was gevonden maar dat deze geen vaste verblijfplaats had, een nieuw leven was begonnen en weer contact met Spoorloos op zou nemen als de tijd hier rijp voor was. Die tijd kwam helaas nooit, maar wat wel kwam was een toevallige ontmoeting tussen Barbara en Kristian in Colombia. Barbara herkende de namen van de mensen die aan Kristian zijn zoektocht deel hadden genomen en besloot hun te contacten. Advocaat Edwin Vela (zie afbeelding hierboven) had informatie van beide biologische families gevonden.
In de uitzending van gisteravond was te zien dat het drietal naarstig op zoek ging om Edwin Vela te confronteren maar stuitte uiteindelijk alleen op collega Vicky Diez.
Lastigste klus ooit
Kees van der Spek maakte gebruikt van een tolk en oud-VN militair die een groot netwerk over de hele wereld heeft. Deze informant gaf aan dat Kees hem vaker gebruikt als ‘informant’ maar dat dit de moeilijkste zoektocht was die hij ooit voor Van der Spek heeft gedaan. De naam Edwin Vela bleek op papier niet te bestaan. Edwin Vela had in Colombia geen hypotheek, geen auto of verzekeringen en zelfs nooit een telefoon of rekening daarvan op zijn naam staan. Ook stond hij niet in het advocaatregister als advocaat.
Confrontatie
Toch werkte Spoorloos, dat sinds 1990 op televisie is, jarenlang met de advocaat en fixer van dienst. Het doel om ‘Edwin Vela’ te confronteren mondde uit op een teleurstelling voor beiden. Ze konden hun verhaal kwijt bij directeur Vicky Diez en een paar uur later was opeens Vela’s naam, gezicht en verhaal verdwenen op de bedrijfswebsite (zie afbeelding hierboven). Pogingen om hem te confronteren mislukt en nog vragen genoeg dus.
Edith Nieman
Ook Edith Nieman lijkt er genadig van af te komen. De dame in kwestie werd in de uitzending van gisteren angstvallig ‘geblurred’ maar veel geadopteerden herkenden haar wel degelijk. Tot 2010 was Edwin Vela de fixer van correspondente Edith Nieman die meer dan 20 jaar voor Spoorloos werkt. In die jaren dat Nieman met Vela werkte was er kennelijk ook geen reden tot nader onderzoek naar de persoon Vela.
‘Spoorloos is één grote commerciële bende’
Colombiaans geadopteerde Marcia Engel van Plan Angel stelt in De Telegraaf dat ze niet verbaasd is. ‘Spoorloos is één grote commerciële bende die het belang van kijkcijfers boven het welzijn van adoptiegezinnen stelt’.
Emeritus Hoogleraar Rene Hoksbergen stelt het minder fel en zegt dat het programma honderden correcte gezinsherenigingen heeft gedaan maar dat Spoorloos alles in staat moet stellen om voor de gedupeerden de juiste te gaan zoeken. ‘Laten we het programma de tijd geven om alles te onderzoeken en te herstellen daar waar nodig is’, aldus Hoksbergen.
Slot
Dat is verhaal nog een staartje krijgt moge duidelijk zijn. Morgen publiceren we een interview met Barbara over haar ervaringen met Spoorloos, Kees van der Spek en Jinek. Dit gaat een spraakmakend interview zijn. Wij houden je op de hoogte.