In de polls voorafgaand het referendum was het een nek-aan-nek race. Toch kreeg het ja-kamp hierin steeds een lichte meerderheid. Zondagnacht was het dan definitief: Colombia zei βneeβ tegen het uitvoeren van het vredesakkoord. Maar wat voor gevolg heeft dit?
President Santos gaf in een eerder stadium al aan niet over een plan B te beschikken. Hij gaf aan, dan wellicht opnieuw naar de onderhandelingstafel te moeten, maar dit nog niet zeker was. Volgens de nee-stemmers is er in 4 jaar tijd niet genoeg tijd besteed aan de punten die er daadwerkelijk toe deden.
Waar liggen de pijnpunten van het vredesakkoord?
Vooral over de laatste punten van het vredesakkoord zal er scherper onderhandeld moeten worden. Dat houdt in dat het volk vindt dat er zwaardere sancties voor de ex-FARC-strijders moeten gaan volgen. Dat iedere strijder een βlichte strafβ krijgt en een zak geld meekrijgt om deel te nemen aan de maatschappij gaat het Colombiaanse volk veel te ver.
Dat als klap op de vuurpijl de FARC als politieke partij verder mag gaan, zonder dat deze gekozen hoeft te worden, is voor veel Colombianen ook niet acceptabel. Vele critici zeggen ook dat de nee-stemmen een uiting zijn tegen de elite en tegen de regering. Van de stemgerechtigden kwamen er 60% niet opdagen. Dat speelde de nee-stemmers behoorlijk in de kaart, maar was de meerderheid dat won uiteindelijk vrij klein. Er zaten slechts 63.000 stemmen tussen het ja- en nee-kamp.
De Colombianen willen gepaste straffen voor de FARC-leiders. Het volk wil dat zij niet in aanmerking kunnen komen voor functies op kantoor, congres en gemeenteraden. Men name dat zij geen functies uit kunnen oefenen zoals president, burgemeester of gouverneur. Het nee-kamp, onder aanvoering van oud-president Uribe, zegt verder dat de FARC-strijders die misdaden tegen de mensheid hebben begaan beperkte vrijheid moeten krijgen. Zij pleiten voor een strenge gevangenschap, zonder strafaftrek. Met deze en andere argumenten ging Uribe de afgelopen weken met zijn team de straat op om zich hard te maken tegen voorwaarden van het vredesakkoord en riep iedereen op om nee te stemmen.
Komt er wel een nieuwe onderhandeling?
Dat is nog maar de vraag. Uit niets blijkt dat deze er definitief komen, al werd dit wel geopperd door Santos. EΓ©n van Uribeβs belangrijke punten was dat hij en zijn aanhangers niet willen dat de FARC opnieuw terugkeert naar de politiek. In de jaren β80 is dit ook gebeurd en niet goed afgelopen.
Wat de nee-stemming voor gevolgen heeft, weet niemand. Feit is dat FARC-leider Timosjenko heeft aangegeven dat de vrede zal blijven en de FARC niet opnieuw haar wapens zal oppakken. Dit wordt ongetwijfeld vervolgd.